Sarkoidoza – wielonarządowa choroba młodych dorosłych

​Sarkoidoza to dość trudna do wykrycia choroba o nieznanej etiologii, która polega na powstawaniu w różnych narządach ciała niewielkich guzków – nieserowaciejących ziarniniaków. W wielu przypadkach sarkoidoza przebiega bezobjawowo, może też dawać rozmaite objawy, w zależności od zajętych narządów. Wymaga ona dokładnej diagnostyki i leczenia prowadzonego przez lekarzy różnych specjalizacji.

Z tekstu dowiesz się:

• jakie są przyczyny rozwoju sarkoidozy,
• jak objawia się sarkoidoza,
• w jaki sposób diagnozuje się sarkoidozę,
• jak przebiega leczenie sarkoidozy,
• jakie są rokowania.

Sarkoidoza to choroba o nieznanej etiologii, polegająca na tworzeniu się w różnych narządach organizmu niewielkich nieserowaciejących guzków zapalnych, zwanych ziarniniakami. Są one budowane przez nieprawidłowo funkcjonujące komórki układu odpornościowego, czyli makrofagi oraz limfocyty. Sarkoidoza może zająć właściwie każdy narząd wewnętrzny, ale ponad 70% przypadków stanowi sarkoidoza płuc oraz węzłów chłonnych.

Sarkoidoza – przyczyny

Bezpośrednia przyczyna rozwoju sarkoidozy nie jest znana. Nie wiadomo na pewno, jakie czynniki powodują zaburzenia w pracy układu immunologicznego – naukowcy przypuszczają jednak, że mogą to być przebyte wcześniej infekcje bakteryjne i wirusowe albo kontakt ze szkodliwymi substancjami chemicznymi (np. aluminium). Żadna hipoteza nie została potwierdzona jednak z całą pewnością. Nie ma dowodów na dziedziczenie choroby, nie jest ona zaraźliwa.

Wiadomo natomiast, że najczęściej sarkoidoza jest diagnozowana w grupie tzw. młodych dorosłych, czyli osób między 20. a 40. rokiem życia.

Sarkoidoza – objawy

Jednym z największych problemów medycznych związanych z sarkoidozą jest to, że właściwie każdy może chorować inaczej. U sporej części pacjentów przebiega ona zupełnie bezobjawowo i jest wykrywana przypadkowo. U około 30% chorych występują niecharakterystyczne objawy ogólne: osłabienie, utrata masy ciała, gorączka. U pozostałych symptomy zależą od zajętego organu. W przypadku sarkoidozy płuc mogą to być kaszel, uczucie duszności, świszczący oddech i bóle w klatce piersiowej. Co ważne, początek choroby może mieć ostry przebieg – z silnymi bólami stawów, gorączką oraz zmianami skórnymi (zwłaszcza rumieniem guzowatym).

Sarkoidoza – diagnostyka

Diagnostyką sarkoidozy często zajmuje się specjalista, do którego trafia pacjent z objawami ze strony danego narządu. Z powiększeniem węzłów chłonnych chorzy zgłaszają się np. do internisty, a diagnostyką kaszlu czy duszności zajmuje się lekarz pulmonolog. I tak w diagnostyce wykonuje się kompleksowe badania krwi i moczu, a z badań obrazowych – RTG płuc oraz tomografię komputerową płuc. Ważnym uzupełnieniem diagnostyki bywa spirometria (przeciwwskazania do jej przeprowadzania to m.in. przebyty niedawno zawał serca oraz nieuregulowane nadciśnienie), często konieczne jest pobranie do badania histopatologicznego wycinka węzłów chłonnych czy tkanki śródpiersia.

Sarkoidoza – leczenie

Uznaje się, że nie każdy chory z sarkoidozą musi być leczony. W wielu przypadkach choroba ustępuje bowiem samoistnie. Zawsze leczy się zmiany zapalne m.in. w sercu czy układzie nerwowym. Sarkoidoza płuc wymaga terapii wtedy, gdy jej objawy zagrażają zdrowiu lub życiu pacjenta. Stosuje się m.in. leki przeciwzapalne ograniczające wzrost ziarniniaków, glikokortykosteroidy oraz środki hamujące działanie komórek układu odpornościowego.

• Sarkoidoza – dieta

Nie ma konkretnych zaleceń dietetycznych dla pacjentów z sarkoidoza. Dieta musi być urozmaicona, zbilansowana, bogata we wszystkie niezbędne składniki odżywcze, witaminy i minerały.

Sarkoidoza – rokowania

Sarkoidoza jest schorzeniem, w którym okresy aktywne i nieaktywne występują naprzemiennie. U części pacjentów następuje remisja samoistna, u innych choroba cofa się pod wpływem leczenia. Jednak u około 20-30% sarkoidoza ma przebieg przewlekły i postępujący, co prowadzi do stopniowego zaburzania pracy zajętych narządów. Co ciekawe, rokowania poprawia ostry początek choroby – z gorączką i zmianami skórnymi.

Artykuł partnera